Interessante ontwikkeling voor al die boze witte mannen die Age of Sigmar verketterden en overstapten naar 9th age. Zeker: er zijn prachtige 9th-age toernooien: onlangs in Duitsland met een World Tournament Championship met 180 spelers en dit weekeinde in Nederland met 50 spelers. Echter: op belangrijke beurzen/conventies speelt niemand het. De google-belangstelling voor het spel is matig. AoS daarentegen wordt door GW best goed verkocht. En na twee updates krijgt AoS steeds vaker goede recensies. Eigenlijk staan alle seinen op rood voor 9th Age.

Negatief?

Vooraf: ik heb niet per se een hekel aan 9th age. Hoogstens heb ik geen bijzonder gevoel bij fantasywargames, geen bijzonder gevoel bij GW, geen bijzonder gevoel bij toernooiwargames en geen bijzondere jeugdherinneringen aan Warhammer Fantasy Battle. Verder heb ik geen hekel aan of vete met 9-Age-admin ‘Blonde Beer’ of zijn kompaan Pellegrim. Nooit gesproken, nooit in de ogen gezien. Lieve kerels, vast en zeker. Goede organisators. Ik hou van hen.

Ik zeg het maar vooraf omdat kritiek of twijfel in het kleine Hollandse blogwereldje mij te vaak slecht landt. Ik ben kritisch omdat ik geloof dat de 9th agers zich net als de ridders van Constantinopel onaantastbaar wanen achter hun muren; terwijl hun rijk afbrokkelt.

Het internationale groepje als geheel (dus los van bepaalde personen) heeft in mijn ogen het imago van GW-fanboys (of eigenlijk-ex-GW-fanboys) die geloven in de superioriteit van ‘Warhammer’. Jehova’s. Dat kwam eigenlijk door teksten op de 9th-age-website dat de filosofie van deze ‘top national Warhammer players’ is (aldus hun moderator ‘Sir Joker’) 

“to stay true to the core principles to maintain the “Warhammer” feeling on the one hand and to streamline the rules, balance units and magic on the other hand (…) We firmly believe that the disintegration and fracturing of the community must come to an end. People around the world don’t know how to move forward because their beloved hobby has been terminated. We offer you the chance to reunite the community and send out a clear sign that there is still a reason to paint miniatures, organize campaigns and play tournaments. Our goal is to create the rule system people deserve, a rule system that is designed to be played competitively, a rule system build by the community for the community.”

En dit allemaal zonder een spoor van ironie! “De mensen in de wereld weten niet hoe ze verder moeten omdat hun geliefde hobby wordt beëindigd”. Grutjes. Was Mandela overleden? Voetbal afgeschaft? Was het wereldwijde financiële systeem ingestort? Nee – een grootgrutter in hardplastic figuurtjes haalde een spelregelboek uit de winkel omdat het niet meer verkocht.

De 9th-age-club is op hun eigen site verbazingwekkend optimistisch over de toekomst en de eigen aantrekkingskracht. We will overcome! 

“Europe has already largely embraced T9A. This is due in large part to the reasons stated above, good community involvement with advertising the game system. Other geographic areas may take more time (…) Now that a stabilized rule set is here, it is expected that T9A will grow even quicker (…) As people see the project extend year after year, the fears of non-sustainability and not being “official” will fade because T9A is one of the best war games available and it is just too fun not to play.”

De groep is obsessief bezig met het vinden van ‘balans’ in het eigen regelsysteem en houdt niet bij of 9th-age aanslaat. Het doet me denken aan de Jehova’s die zeker weten dat ze de wereld kunnen redden door van deur tot deur te gaan, omdat ze immers het enige ware geloof hebben. Maar het laat de wereld onverschillig. 

Beurzen

Neem om te beginnen de miniaturenbeurzen. Adepticon is een jaarlijkse grote wargame-beurs in de VS. Ze noemen zich ‘de grootste’ maar dat is vast Trumpiaans. In ieder geval hebben ze 4500 bezoekers per keer. Afgelopen maart 2018 heeft Adepticon het hele 9th-age toernooi doorgehaald en ruimte gegeven aan andere spellen.

Reden? Ruimte (althans officieel), kostenbesparing, en populariteit:

“table counts based on previous event performance. These steps were taken as part of a larger compromise between the availability of gaming space and the growth in many events, along with the interest in new game systems coming to market, including, but not limited to, ‘Song of Fire and Ice’, ‘Shadespire’, and ‘Star Wars: Legion.”

Waarbij Adepticon de bakens verlegd heeft naar meer casual games, in plaats van een grote toernooibijeenkomst van verschillende systemen.

“AdeptiCon, once perceived mainly as a tournament event, has become a much more diversified gaming experience and it has taken a lot of work to make that possible. So while we still try and support everything we can, these more recent additions to AdeptiCon deserve as much consideration and attention as the hundreds of attendees that make use of them.”

Age of Sigmar was er wel, op vrij grote schaal. Kings of War was er ook. Tuurlijk, geld speelt een rol, maar kennelijk is het niet gelukt om Adepticon ervan te overtuigen dat de 9th-agers een ‘leidend fantasysysteem’ hebben gemaakt dat opkan tegen de commercieel ondersteunde spellen van GW, Mantic en Fantasy Flight. Het breekt niet door.

Salute 2018 dan? Een 9th-age demo? Niet dus. Niemand.
Gencon? Eén vrijwilliger nu en nog geen tegenspeler. Het 9th-age forum stimuleert wel dat spelers reclame voor de regelset maken, maar dat blijft steken in losse plannen voor losse tafels op losse beurzen.
Crisis Antwerpen? Onduidelijk. Iemand oppert in hun forum dat de 9A-ers misschien wel dobbelsteentjes kunnen laten maken met 9A-logo. Toe maar. Daarmee ga je het echt winnen van Games Workshop. Verder staan 9A-tafels per definitie vol met GW-miniaturen, dus het blijft meer reclame voor Games Workshop dan voor een onafhankelijk systeem.
Age of Sigmar is ondertussen bezig met een opmars. 180 spelers voor een 9th-age World Tournament Championship is natuurlijk indrukwekkend. Maar ondertussen zijn er steeds meer en grotere AoS-toernooien, zoals blijkt uit deze lijst. Het South Coast Great Tournament in Engeland trok 200 spelers. Adepticon had een toernooi met 160 deelnemers. De twee GW Heat-toernooien vorig jaar trokken tussen de 70 en de 100 deelnemers. Er is zelfs al weer een Europees toernooi gehouden met 50 deelnemers. Het gaat sinds het General’s Handbook uitstekend met AoS.

Algemene interesse

De aandacht voor 9th Age in Google houdt niet bepaald over.

Oranje is Age of Sigmar. Blauw/grijs is 9th-age – die rechte streep onderaan, ja.

Na een piek bij introductie en een dip daarna zit AoS in een opgaande lijn, volgens Google Search/Trends is ‘Age of Sigmar’ zelfs een ‘snelle stijger’. Het stond eind november 2016 op 6 punten en per 1 mei 2018 op 19 punten. De zoekwoorden ‘the 9th age’ en ‘warhammer 9th age’ blijven tussen de 0 en de 1 punt, gedurende de hele periode. Het schiet niet op met de belangstelling. Gewoon – helemaal niet.

Kings of War, tussen twee haakjes, zit gedurende de hele periode ongeveer rond de 10 en blijft sinds juli 2016 wat achter bij Age of Sigmar.

Over fora en nieuws kan ik niet zoveel zeggen, maar het verandert het beeld over de beperkte populariteit van de 9th age in ieder geval niet. 

• Bell of Lost Souls had op 7 november 2016 het laatste artikel over The 9th Age.
• Beasts of War publiceerde in mei 2016 een stukje en in hun forum is er maar 7 keer over gepost, de laatste keer in december 2016.
• DakkaDakka is kritisch. In een recent draadje plaatsen posters kanttekeningen. Er is daar zeker waardering, maar ook twijfel of de achtste editie wel de beste editie was om op voort te bouwen, op de traagheid van het doorvoeren van regelwijzigingen, op de bureaucratie van het spelregelcomité en de kritiekloosheid in de 9th-age fora.
• GWHobby publiceert relatief veel, maar daar zitten Blonde Beer en Pellegrim.
• Lead Adventure Forum kon ik slecht doorzoeken maar er leek niet een speciaal subforum of zoiets ervoor.

Al met al geven deze fora (met uitzondering van GWHobby) vriendelijk gezegd niet de indruk dat spelers laaiend enthousiast reageren op 9th Age.
Idem Facebook. De grootste 9th-Age Facebook-groep is die van Australië met 577 leden. Zweden, Nederland en Engeland hebben rond de 130-140 leden. Vergelijk dat met de groep Kings of War Fanatics: die heeft er 9207. Of natuurlijk de FB-groep Age of Sigmar Fan Network: 17.129

Verkopen Age of Sigmar

Aparte verkoopcijfers van AoS publiceert GW niet. Ik heb in Amsterdam wel eens gepolst en toen kreeg ik als antwoord dat AoS veel beter verkocht dan WHFB. De financiën van GW zitten ondertussen in een stijgende lijn. Dat heeft met van alles te maken: koers van de pond, 40K, verkopen in Azië, de deal voor het computerspel Total War: Warhammer, de groei van hun webshop; maar (voor een beetje) zéker met het kennelijke herstel van hun fantasy-verkoop.
Voorzichtige blogs/analyses geven het idee dat fantasy voor GW in ieder geval nu weer kostendekkend is. Dat was het niet. In de GW-winkels zijn regelmatige AoS-toernooien. Het loopt gewoon – zie ook de GW-toernooien

Positieve recensies AoS

Tenslotte verschijnen er nu soms zomaar positieve recensies of Age of Sigmar. Kijk bijvoorbeeld naar deze recensies/commentaren op ARRSE van AlphaKenny e.a. Kenny schrijft over WHFB:

“Essentially, it didn’t make enough money. Warhammer accounted for about 10-15% of sales compared to Warhammer 40,000, and only 1-2% of those people actually played the game, yet it still made up 50% of most of the shelf space in stores and development. It was immensely difficult for new players to get started with, thanks to a 300-odd page rulebook. As such, Gee-Dubz decided to shitcan it and release something entirely new that was more appealing to all. This sparked huge outrage amongst many that their complicated game had been annihilated, but the new version is much better so it’s all good.”

Hij is zo tevreden over AoS omdat:
de regels gratis zijn, en beknopt: “It has a rulebook that is 4 pages long, and it is very, very simple to play. It is easier than Warhammer 40,000, yet just as enjoyable in its own right.” 
In plaats van de ingewikkelde stats van WHFB een beperkt aantal overzichtelijke karakteristieken zijn gekomen 
De regelaanvullingen op AoS uitstekend zijn: “Games Workshop release yearly a book called the General’s Handbook, which contains an absolute wealth of information on different ways to play, these being Open Play, Narrative Play and Matched Play. The annual game update is a great addition.” 
Verder is hij enthousiast over de goedkope AoS-skirmish-variant voor maar 6 pond.

“The Skirmish supplement is works by itself, follows the same rules, but each model is its own unit, you don’t need to move them around in ‘squads’, and you pay for them individually points wise. The scenarios in it are great, with a little storyline to follow and ways of upgrading your warband between each battle. Games of AoS Skirmish take anywhere between 15 minutes and an hour, depending on the size of the warbands.The cost of getting started is literally the cost of a unit and the Skirmish book, so £25. Alternatively, the small set shown above with the Skirmish book for £31 is plenty good enough for some decent intro games.”

Hij concludeert: “A shame all the lore from the ‘Old World’ was cast aside, but as for the game itself, it’s a lot better than its predecessor with a much greater player base.”

Natuurlijk reageert iemand op zijn recensie met: “Sorry to disagree, but it’s crap. It’s basically a bigged up skirmish game aimed at kids.” Tja, zegt Kenny:

“It’s funny you should say that, as myself and everyone I know was of the same opinion when it first came out. It was just… shit. Boring, and shit. You just ran a load of models to the middle of the table and rolled buckets of dice until enough stuff died. No tactics, no thinking, just.. bleh. Anyway, after a year of it doing crap and all the old players refusing to touch it with a barge pole, they released the General’s Handbook in 2016 which… fixed it, basically.

Introduced points, matched play scenarios for tournament organisers (…) The layers of complexity are slowly being added with each new army, and in its current form it really is a good game. Of course, if you’re a die-hard WFB fan, then it’s never going to live up to your expectations the same way that 9th Age will. They’ve done a great job with that. But they’re different games, you’re right in that AoS is a giant skirmish game at heart, but it accepts and embraces that to good effect.”

Is hij de enige die behoorlijk enthousiast is over AoS na twee updates? Nee. Er zijn veel meer positieve recensies, bijvoorbeeld hier en hier en hier. Het lijkt alsof GW met de aanpassingen de juiste vibe weer gevonden heeft, door fantasy battle om te bouwen naar een betaalbare, simpele, casual skirmish variant. Terwijl 9th Age vastgeroest is in ouderwetse toernooiregels voor fantasy-massaslagen die alleen een belletje doen rinkelen bij boze witte mannen die zich bedrogen voelen door GW en een Oude-Wereld-trauma-hebben.

Mijn beeld, kortom, is dat AoS een eigen fanbase opbouwt en dat 9th Age niet groeit. De ouwe hap van actieve toernooispelers is onverminderd actief. Ze sluiten zich op in hun eigen forum en eigen scene. 9th Age wint echter geen terrein op Kings of War of Age of Sigmar. Het is marginaal en het blijft marginaal.
Het is vast een goed systeem om met je vrienden van vroeger en je legers van weleer als ‘modded’ toernooiversie van WHFB 8 te spelen. Het is bovendien een fantastische manier om met een toegewijde groep van mensen uit verschillende landen je eigen gezamenlijke regelsysteem te schaven. Een schitterende internationale hobby, net als internationaal duivenmelken. Ga zo door! Blijf gamen! Drink meer bier!
Maar jongens – vergeet die pretentie. Jullie zijn een incrowd. The 9th Age is niet het evangelie, niet de laatste kans to reunite the community, niet het rule system people deserve. Het is niet een per definitie beter regelboek omdat het uit de achtste editie voortkomt. Het is niet per definitie beter dan de gelauwerde zesde editie WHFB, de nostalgische derde editie of de concurrerende snelschaakvariant Kings of War. Of het doorontwikkelde AoS.

9th age is een prachtige collectieve droom, een schitterende herinnering. De groep heeft een eigen mooie en heel actieve Beatles-fanclub opgericht – maar als ik moet gokken wat er eerder komt, een hereniging van de Beatles of de comeback van 9th Age – dan gok ik op de Beatles.

NASCHRIFT

Bovenstaande column riep op internet/Facebook nogal heftige reacties op. Mijn mening dat de 9th-age-beweging nogal pretentieus is maar het aflegt tegen het herrezen Age of Sigmar staat niet iedereen aan. Andere lezers stoorden zich aan de spottende toon en vinden het not-done dat ik een bepaalde scene die erg actief is met toernooien belachelijk maak. Onder meer enkele A6S-clubleden vonden dat, zie hieronder. Ze maakten zich bezorgd dat de kritische toon negatief afstraalt op de club.

Over systeem en de populariteit: klopt, er is een actieve toernooiscene in bepaalde landen. Dat misken ik niet en die toernooien noem ik ook hierboven. Blijf fijn wargamen, ga door met je toernooien, live long and prosper! Neemt niet weg dat de belangstelling voor jullie systeem buiten jullie eigen scene gering is. De kans nieuwe spelers te trekken is niet groot, ook al denk je misschien dat je het ‘beste’ systeem aan het maken bent. De ‘wereldtaal’ Esperanto heeft ook nog steeds verenigingen.

Over de toon: klopt, ik maak me schaamteloos vrolijk over de bombarie van Sir Joker en anderen op de 9th-age-website. Ik neem daar geen schaamteloos woord van terug, spot mag, maar ik benadruk nog eens dat de toon, de woordkeus, de kritiek, de onderwerpskeus geheel mijn eigen stijl en verantwoordelijkheid zijn en dat ik uit niemand anders zijn naam spreek. Er is geen clubmening, ik ben geen clubwoordvoerder, ik ben gewoon een individuele Amsterdammer met een grote mond. Ik hoop dat het zo duidelijk is. Ik ben ook maar gewoon mijn eigen grotemondblog begonnen, déze blog.

Toch nog boos? Kom gerust in Amsterdam langs en daag me uit voor een duelwargame 9th Age, dat is de beste manier om wraak op me te nemen 🙂 In het echt ben ik best een lieverd.